top of page

Rondleiding buurt

Het tweede project voor het vak CKV in 4 vwo betrof het samenstellen van een route voor kunst en cultuur door eigen woonplaats. Aangezien ik toentertijd in Poortugaal woonde betekende dit dat ik een fietsroute door Poortugaal gemaakt had waarin langs verschillende culturele punten gereden zou worden. Er is in Poortugaal echter niet zoveel kunst, waardoor ik genoodzaakt was om voornamelijk cultuuraspecten toe te passen in de route. Dit was mijn voorstel van de route door mijn buurt.

We rijden bij het Einstein Lyceum op de Campus van Hoogvliet (mijn school) via de Aveling richting Zalmplaat en nemen ter hoogte van de sportvelden het fietspad erlangs om vervolgens over het bruggetje een polder in te rijden, waar de rondleiding langs cultuur in Poortugaal begint.

​

1 Polder de Kijvelanden

De polder waar de rondleiding begint heet de Kijvelanden en is lange tijd erg belangrijk geweest voor het dorp als landbouwgrond waar voornamelijk vlas-, groente- en fruitteelt. Ik heb voor dit onderdeel gekozen omdat het een belangrijke rol gespeeld heeft in de geschiedenis van het dorp, dat in de 12e en 13e eeuw bedijkt is en waar de inwoners lange tijd hun voedsel verkregen. Echter gingen de laatste eeuwen steeds meer mensen in Rotterdam en zijn haven en omgeving werken, waardoor de landbouw minder belangrijk werd voor het dorp. Toch staat het nog steeds bekend als agrarisch gebied en zijn de boeren ten zuiden van het dorp altijd gebleven.

​

2 Voormalige haven Poortugaal

Vele decenia geleden beschikte het dorp Poortugaal over een haven, die erg belangrijk was voor het transport van goederen, voornamelijk landbouwproducten. Er waren verschillende schepen die er hun eigen vaste ligplaats hadden en de haven diende ook vaak voor personenvervoer voor de inwonders van Poortugaal naar de overkant van de Oude Maas. De pleziervaart nam echter steeds meer af in de laatste jaren van de twintigste eeuw door de ingebruikname van een jachthaven in het oosten van Poortugaal bij de Albrandswaardsedijk. De reden dat ik dit als punt langs de route gekozen heb is de belangrijke positie die de haven ooit voor Poortugaal gehad heeft.

​

3 Voormalig gemeentehuis en bibliotheek

We rijden vanaf de haven richting de kruising van de Welhoeksedijk en de Albrandswaardsedijk naar de Dorpsstraat om vervolgens rechtdoor te rijden door het oude centrum van Poortugaal. Dit is ooit gebouwd als onderkomen van de mensen die in de landbouwsector werkten als nederzetting langs de Maas. Er staan vele oude gebouwen met nieuwbouw ertussen, vooral in de vorm van winkels. We stoppen vervolgens eerst bij de oude bibliotheek van Poortugaal, die eerst onderdeel was van een boerderij en vervolgens verbouwd is tot bibliotheek om de bewoners van het dorp meer faciliteiten in de buurt te bieden. Door recente bezuinigingen dient het nu echter slechts als buurtcentrumpje en zijn er alleen op aanvraag boeken te lenen. We rijden verder de Dorpsstraat in om uit te komen bij het oude gemeentehuis van Poortugaal. Dit is gebouwd toen Poortugaal nog een zelfstandige gemeente was, maar buiten gebruik geraakt toen er gemeentelijke herindelingen plaatsvonden en Poortugaal tot de gemeente Albrandwaard begon te horen, samen met Rhoon en later Portland.

​

4 Boerderij Verhoef

Vanuit het dorp rijden we de Kerkstraat in om daar bij een boerderij te komen. Ik heb deze uitgekozen omdat het een goed voorbeeld is van hoe belangrijk landbouw geweest is voor het dorp en dat dit slechts één van de vele voorbeelden hiervan is. Dat de boerderij belangrijk is blijkt wel uit het feit dat het tegenwoordig een monument is.

​

5 Hervormde Kerk Poortugaal

We rijden de Kerkstraat uit en steken de Groene Kruisweg over, waar zich tegenover de oude Einstein een oude kerk bevindt. Deze is gebouwd in de 15e eeuw en verving een kerk die er reeds twee eeuwen stond. Poortugaal was altijd al een redelijk christelijk dorp en telt dan ook twee kerken, waarvan dit er een is. 

​

Na het bezoek aan de kerk rijden we terug naar de Kerkstraat om via de wijk richting de dijk langs de Duifhuisweg te rijden die langs Boomgaardshoek een uitzicht biedt over Poortugaal. Ik heb voor deze terugweg gekozen omdat Boomgaardshoek, toen het in de jaren '80 net gebouwd was ook bij Poortugaal hoorde maar uiteindelijk in 1985 geannexeerd is door de gemeente Rotterdam, terwijl veel bewoners van de wijk dit eigenlijk helemaal niet wilden. Na de rit over de dijk rijden we weer langs de Aveling om terug te keren naar school.

​

​

Verslagen over rondleidingen van klasgenoten

1. Rhoon (06-10-2016)

​2. Poortugaal-Noord (27-10-2016)

3. Rotterdam (03-11-2016)

© 2016 door Rik Kranendonk

bottom of page